Als je de natuur ten volle wilt ervaren, weg van de bewoonde wereld, kom dan wandelen op het Dwingelderveld. Tijdens een mooie wandeling van 13 kilometer kun je van alles tegenkomen van de zeldzame veldleeuwerik tot kraanvogels, padden en adders.
Op dit grootste natte heidegebied van West-Europa is de bebouwing ver te zoeken en op de iconische oude radiotelescoop na, zie je vrijwel alleen heide, water en bomen. Daarom ervaar je tijdens het wandelen op het Dwingelderveld de unieke stilte van de natuur, zoals je die vrijwel nergens in Nederland kunt beleven.
Startpunt van de wandelroute: Natuurmonumenten in Ruinen
Boswachter Casper de Jong ontvangt me bij het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in Ruinen. Hij is hier al 15 jaar boswachter en geniet nog steeds elke dag van de natuur. “Het mooist vind ik die eerste blik op het Dwingelderveld, wanneer je het bos uitgelopen komt.” vertelt hij. “Eigenlijk kan dat van iedere kant, want het Dwingelderveld wordt omringd door bomen.”
Casper nodigt me uit om een kijkje te nemen in het bezoekerscentrum, waar je niet alleen naar de voorwerpen uit de natuur kunt kijken, maar dit vooral ook kunt beleven door naar geluiden te luisteren en door dingen aan te raken. In het midden van de ruimte staat een grote maquette van het Dwingelderveld. “De wol waar de maquette van gemaakt is, komt van het Drentse heideschaap.” Als je naar boven gaat, dan kun je zien in welke omgeving het Dwingelderveld ligt, want de plattegrond op de vloer sluit precies aan op de afmetingen van het heideveld op de tafel.
Buiten is een vlindertuin die over een paar weken weer bloeit en er is ‘speelnatuur’: Een natuurspeeltuin met een wilgenhuttendorp, waterplassen en een waterpomp. Een paradijs voor kinderen, die geheid onder de modder weer thuiskomen!
Casper vertelt me dat het Dwingelderveld al een aantal jaren de kraamkamer is van de kraanvogel. Het is lastig om ze te spotten, maar we gaan een poging wagen! Ook vertelt hij over de adders en heidekikkers: “Daar komen veel mensen op af, maar de dieren zijn snel verstoord, dus blijf alsjeblieft op de paden.”
Start van de wandeltocht
Voordat we vertrekken krijgen we nog één laatste advies. “Probeer de stilte te van het Dwingelderveld te ervaren. Volgens de stichting geluidshinder is dit namelijk het stilste gebied van Nederland.”
We nemen het advies ter harte en vertrekken voor een wandeling over het Dwingelderveld. Het heidegebied is enorm en daarom zullen we niet om het hele veld heen wandelen, maar snijden we hem halverwege af en bewaren we de andere helft voor de volgende keer.
Schaapskooi Ruinen
We wandelen naar de schaapskooi van Ruinen, die even voorbij het bezoekerscentrum ligt. Er klinkt een luid kabaal wanneer we aankomen, want de schapen mogen vanuit de schaapskooi het weiland in. Bovendien is de populatie schapen in korte tijd meer dan verdubbeld: De schattige kleine lammetjes schreeuwen om het hardst om hun moeder terwijl ze zich een weg banen om zo snel mogelijk het weiland in te komen. Het is een prachtig gezicht.
Uitkijktoren Dwingelderveld
We beklimmen de uitkijktoren die vlak naast de schaapskooi staat en krijgen vanaf de top een indrukwekkend uitzicht over de eindeloze vlakte. Het is warm voor de tijd van het jaar en de lucht is strakblauw. “Trietie trietie triiiietiiiieee” Het schelle geluid van de veldleeuwerik klinkt hoog in de lucht en markeert het begin van de lente.
Wandelroute Dwingelderveld
We lopen de wandelroute om het Dwingelderveld met de klok mee, met als bijkomend voordeel dat we tijdens het eerste deel de zon in de rug hebben. Hierdoor komen de kleuren van de vennetjes en het omringende heidelandschap heel mooi uit.
Doordat het Dwingelderveld een onderlaag van keileem heeft, blijft het regenwater erop liggen. Dat is gunstig voor veel diersoorten en voor begroeiing, met name dopheide, want dat groeit goed in natte gebieden. De schapen zorgen ervoor dat het Dwingelderveld vrij blijft van boompjes en gewassen en daardoor krijgt de prachtige paarse heide vrij spel.
Theehuys Anserdennen
We verlaten een klein stukje het Dwingelderveld en volgen het slingerende pad het bos in. Daar wacht een klein paradijsje: Theehuys Anserdennen. Vandaag is het helaas gesloten, maar normaal gesproken kun je hier in een beschutte, vogelrijke tuin genieten van de lekkerste theesoorten en gebakjes.
We wandelen verder door het bos richting de vogelkijkhut ten westen van het Dwingelderveld. Twee Vlaamse gaaien achtervolgen elkaar door het bos en een buizerd vliegt over. We komen langs weilanden, plassen en open plekken in het bos met prachtig groen gras ertussen. Het is een sprookjesachtig gezicht.
Vogelkijkhut
Teruggekomen op de hei moeten we opletten dat we het paadje naar de vogelkijkhut niet missen. Het staat aangegeven, maar toch is het handig als je weet waar je moet zoeken. We vinden de vogelkijkhut aan het einde van een doodlopend paadje met uitzicht over de Davidsplassen.
In de verte denken we kraanvogels te zien, maar de wens is de vader van de gedachte. Een blik door de verrekijker werpt licht op de zaak en helaas blijken de gevleugelde witte dieren ‘gewone’ witte reigers te zijn. Die zagen we eerder ook al vliegen, boven een vennetje. We horen het geluid van kikkers en padden en verderop zien we er twee op het pad, die druk bezig zijn om zich voort te planten.
De radiotelescoop van Astron
We hebben er al bijna 12 kilometer op zitten als we aankomen bij hét icoon van het Dwingelderveld: De oude radiotelescoop Camras. Deze sterrenkijker is 25 meter in doorsnede en werd jarenlang gebruikt door astronomen uit de hele wereld. Hiermee zijn talloze bijzondere ontdekkingen gedaan, waaronder twee kleine sterrenstelsels die rond het jaar 1994 de namen ‘Dwingeloo 1’ en ‘Dwingeloo 2’ hebben gekregen.
De zon heeft de aarde inmiddels opgewarmd, dus de jassen kunnen uit. We eten onze lunch terwijl we opkijken naar het enorme bouwwerk, dat miljoenen lichtjaren ver de ruimte in kan kijken. Het is hier doodstil en dat maakt dit een prima plek om te filosoferen over de vele ongrijpbare dingen buiten onze dampkring en over het ontstaan van de aarde en de prachtige natuur waarin we ons bevinden.
Je bent hier vlakbij Lhee, waar je ook een hele leuke knapzakroute kunt lopen.
Adders
“Bent u zich ervan bewust dat hier adders zitten?” vraagt een man. We staan snel op, want dit is de enige giftige slangen soort in Nederland. “Oh, ze bijten niet zo snel hoor,” zegt hij: “ze zijn eerder bang voor jou dan jij voor hen.”We volgen de man naar de andere kant van het bosje waar een groep voorbijgangers geïnteresseerd naar een horizontale tak wijst. “Daar ligt hij, vlak onder de tak!” Het is even zoeken, want de slang heeft een ontzettend goede schutkleur, maar even later spotten we hem zonnebadend tussen de bladeren en takjes.
Wil je écht de stilte van het Dwingelderveld ervaren? Bij de radiotelescoop start een Nachtwandelroute van 4 kilometer met reflecterende routepaaltjes.
Dwars over het Dwingelderveld
We vervolgen onze weg zuidwaarts en wandelen dwars over het Dwingelderveld terug naar de schaapskooi in Ruinen. Mijn stappenteller geeft aan dat we zo’n 15 kilometer gelopen hebben en we voelen de zon in ons gezicht. Het was een schitterende wandeling en dat smaakt naar méér. Gelukkig hebben we de oostkant van het Dwingelderveld nog niet gehad (waar ook het mooiste fietspad van Drenthe ligt), dus we komen gráág nog een keertje terug!
Overnachten
Ik werd uitgenodigd om vooraf aan de wandeling te overnachten in Hotel de Stobbe in Ruinen, een fijn hotel met een zwembad, vriendelijk personeel en een overheerlijk diner en ontbijt. Meer weten? Kijk op de website van Hotel de Stobbe.
Wandelroute over het Dwingelderveld
Bekijk de route hier op Google Maps of download de GPX op RouteYou.
De wandelroute over het Dwingelderveld begint bij het Bezoekerscentrum van Natuurmonumenten (Benderse 22 in Ruinen). Je wandelt vervolgens richting het Dwingelderveld naar de Schaapskudde Ruinen, waarna je linksaf slaat richting de Anserdennen. Volg het pad naar het theehuis en ga bij de weilanden rechtsaf. Volg het pad langs de weilanden totdat je weer op het Dwingelderveld bent en let op of je een bordje ‘vogelkijkhut’ ziet. Voorbij de vogelkijkhut rechtsaf naar de radiotelescoop en aldaar gelijk weer rechtsaf richting de schaapskudde en het bezoekerscentrum.
Wil je meer routes in Drenthe wandelen? Bekijk dan Marko’s wandelroutes bij Veenhuizen.
Tips
- Tips van de boswachter voor een mooie wandeling: “Ga doordeweeks en zoek een rustig wandelgebied. De dieren zijn snel verstoord, dus blijf op de paden. Neem afval mee naar huis.” Tsja, eigenlijk wisten we dit al, maar om de kwetsbare natuur te beschermen kan het niet vaak genoeg gezegd worden.
- Houd je van fietsen? Ga dan ook eens fietsen op het Dwingelderveld. Je komt op die manier veel verder en beleeft het Dwingelderveld op een hele andere manier! Of ontdek de hunebedden in Drenthe op de fiets.
- We hebben nog meer tips geschreven voor mooie wandelingen in Nederland en lees vooral ook de tips van Kirsten: Wat te doen in Drenthe.
De wandelestafette
Dit artikel maakt onderdeel uit van een wandelestafette van 6 OutdoorBloggers door de provincie Drenthe. Deze wandelestafette is uitgevoerd in samenwerking met regio Zuidwest-Drenthe, Provincie Drenthe en het LEADER landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling. Wil je de wandelestafette verder volgen en ben je benieuwd wat de andere OutdoorBloggers meemaken? Lees dan hier hun artikelen:
Dag 1: Bregje ging op pad door het Reestdal
Dag 2: Mirre ging naar het Dwingelderveld
Dag 3: Carolien wandelde over het Holtingerveld
Dag 4: Wanda struinde door het Drents-Friese Wold
Dag 5: Antonette wandelde door het Mantingerveld en Boswachterij Gees
Dag 6: Aniek verkende het Oude Diep
Mirre
Laatste berichten van Mirre (toon alles)
- Götakanaal: Het blauwe lint van Zweden [220km] - 3 december 2024
- De Turfroute fietsen [231km] - 1 juli 2024
- Fietsroute Vlieland: Uitwaaien op het Wad - 29 mei 2024
13 Reacties
Wij gaan binnenkort weer deze kant op! Wij zijn al vaker in Dwingelderveld geweest en ik vind het een fantastisch stukje Drenthe, zo mooi. Dus dit ga ik onthouden, voor als we er weer gaan wandelen 🙂
Dat moet je zeker doen, het Dwingelderveld is echt een must-see in Drenthe!
Wat een heerlijke wandeling! Ik ben vroeger (toen ik nog heel klein was) wel eens bij de schaapskooi in Ruinen geweest en was toen al onder de indruk. Ik ga hier zeker binnenkort eens wandelen, leuke route 🙂
Heel mooi! Het Dwingelderveld staat bij mij heel hoog op de wishlist-in-Nederland dus leuk om dit te lezen. Al ga ik door die adders wel weer een beetje twijfelen…! 😊
Haha, nou die doen niets hoor! Ze liggen alleen maar een beetje te zonnen en je moet echt je best doen om ze te vinden!
Wat een mooie wandeling, Mirre! Ik was een tijdje terug ook op het Dwingelderveld, mooi gebied is dat. En gaaf dat je een adder hebt gespot.
Wat een gave wandeling. Ik vind van die markante uitzichttorens altijd zo mooi. En dan die eigenwijze lammetjes, wat schattig ook!
Ja zo lief, die lammetjes in de lente! Je zou er bijna eentje mee naar huis willen nemen!
Ahhhh, dit is echt een van mijn favoriete plekjes in Drenthe. Grootste deel van deze route heb ik vorig jaar gedaan – maar dan in stukjes gehakt omdat de dreumes nog niet zo ver kon/kan lopen.
Wat is het Dwingelderveld ook mooi. Ik kom er regelmatig en elke keer blijf ik me weer verbazen.
Heerlijke omgeving! Ik ben hier opgegroeid dus ik ken de omgeving goed, het is altijd weer feest om terug te gaan. 🙂
Wat een toffe wandeling! Ik ben 2x in Dwingelderveld geweest, maar deze route zet ik bij deze op mijn wishlist. Wat een gave natuur!
Ik blijf dit een geweldige plek vinden! Inmiddels ben ik er meerdere keren geweest, zowel in de zomer als in de winter, en heb er verschillende wandelroutes gelopen. Deze wandelroute langs de radiotelescoop ken ik nog niet!